Thursday, August 25, 2016

समानता र समता बिच फरक छ नि ?

पितृसत्तात्मक मानसिकताले जरो गाडेको हाम्रो समाजमा आजभोली महिलाहरुलाई हेर्ने र महिलाहरुप्रति गर्ने ब्यवहार फरक हुदै गएको छ ।
यस्तो भनि रहदा फेरी महिलाहरु कमजोर काँहा छन् र आफनो अधिकारको अधिकतम उपभोग गरेकै छन् । महिलाहरुकै लागी भनेर ३३प्रतिशत कोटा पनि हरेक क्षेत्रहरुमा छुट्टाएको छ भन्नेहरुको जमात पनि नभएको होईन् । तरपनि समानता र समता भन्ने कुरालाई बुझन जरुरी नै छ ।
किनकी महिलाहरुलाई पनि समानता को स्थिीतीमा ल्याउनका लागी त समताका अनुसार काम गर्न जरुरी नै छ । तर कहिकतै सार्वजनिक स्थानमा पुगियो भने सामान्य लाईन लाग्नुपर्ने ठाँउमा पनि लौन् किन हो महिलाहरुका लागी पनि छुट्टै लाईन बनाउनुपर्ने अब त महिलाहरुलाई ५० प्रतिशत छुट्टाईसकेको छ अबपनि छुट्टा छुट्टै लाईन बनाउनुपर्ने ? भन्ने पनि सुनिन्छ । यस्तो कुरा सुन्दा भने अचम्म लाग्छ, किनकी हाम्रो समाज जत्तिसुकै खुल्ला फराकिलो मानसिकता भएको भन्दै हिडेपनि,ब्यवहारमा भने अझैपनि फरक छ नि ? महिला र पुरुषका बिचमा बच्चा देखी नै बिभेद गर्न सुरु गरिन्छ, जानेर होस् या अन्जानमा होस् त्यो बिभेद हामीले पनि गरका छौ । रातभरी छोरो घरमै आएन भनेपनि उ माथि कसैलेपनि प्रश्न उठाँउदैन् तर छोरी मान्छेका लागी यस्तो बाताबरण हाम्रो समाजमा पच्न सक्छ र ? सामान्य सार्वजनिक बसमा यात्रा गर्दा होस् या आफनै कार्यालयमा किन नहोस महिलाहरुले यौनदुब्र्यवहार भोग्नुपरेका घटनाहरु सुन्नमा आई नै रहेका हुन्छन् । त्यसैले पनि यस्तै कुराहरुवाट जोगिनका लागी भएपनि लाईन लाग्नुपर्ने ठाँउमा पुरुष र महिला भनेर २वटा लाईन बनाएकै बेस हुन्छ । सुरक्षाका हिसाबले होस् या बराबरीका हिसाबले होस् यस्ता कुराहरुलाई निरन्तरता दिन आवश्यक छ । किनकी आजभोली केही प्राईभेट बैकंहरुले महिला र पुरुषका लागी एउटै लाईन लगाउने गरेका रहेछन् ।

Monday, March 21, 2016

शारिरक रुपमा पो अपांग छु यिनिहरु त मानसिक रुपमै अपांग रहेछन् भन्ने पनि लाग्थ्यो सितालाई.............



ef8fsf] 3/df laut ^ dlxgfb]lv 3f]/fxLsf] e/tk'/df l;nfO{ s6fO{ k]zfdf /dfpb} cfpg'ePsL l;tf 3tL{sf] k;ndf d k'Ubf pxfF sk8f l;nfpgd}Ao:t x'g'x'GYof],l;nfpg NofO{Psf] sk8fsf] rfª 5]pmd} b]lvGYof] eg] pxfFsf >Ldfg\ klg 5]pd} a:g'ePsf] lyof] 

        zfl//s ?kdf ckfu+ l;tfsf] ;d:of eg]sf] v'6\6fsf] ;d:of xf] . ;kfª h;/L l56f]l56f] lx8\g g;s]klg pxfF la:tf/} ePklg v'6\6fs} e/df dHhfn] lx8\8'n ug{ ;Sg'x'G5 TolQdfq xf]O{g\ sk8fklg v'6\6fn] rnfpg] d]l;gaf6} dHhfn] l;nfpg' x'G5 .
            s]xL ;do cl3b]vL dfq l;nfO{ s6fO{ k]zfdf /dfpg yfn]sL l;tfn] @&jif{sf] of] lhjg cjwLe/df w]/} b'=v=sf lbgx? Eff]Ug' ePsf] 5 . lhjgdf w]/} cf/f]x / cj/f]xsf] klg cg'e"lt ug'{ePsf] 5 t/ cfkm"n] l;nfO{ s6fO{ k]zf cufFn] nuQ} xftdf cfpg]@ . $k};fn] lhjgdf s]lx gofF sfdx? ug]{ cyjf lhjgnfO{ cuf8L a9fpgdf klg cf6 / ;fx; rfxL cfpg] u/]s]f atfpg'ePsf] 5 .
               To;f] t klZrd k'/Gwf/f 3/ ePsL l;tfsf] e]6 cfheGbf # aif{ cuf8L g} ;f}l8of/ lgjf;L dx]z rf}w/L ;Fu ckfª ;+3n] lemuf}/fdf lbPsf] l;nfO{ s6fO{ tflnddf ePsf] xf] . cfkm"x? bj}hgf ckfª ePsfn] klg Ps} 7fFpdf Tolx l;nfO{ tflnd l;Sbf l;Sb} dfof a;]kl5b'j}hgfsf] ;xdltdf 3/kl/jf/ ljk/Lt pxfFx? b'j}hgf ljjfx aGwgdf aflwg' eof] . of] s'/f l;tfn] ;'gfO{/xbf 5]pd} a:g'ePsf pxfFsf >Ldfg\ eg] d';'d';' xfF;L /xg'eof] .
l;tf 3tL{ hGdb} ckfu+ eg] xf]O{g\ t/ /f]uAofwLn] RofKbf ;d]t ;fdflhs cGwljZjf;sf sf/0fn] ubf{ g} cfh cfkm"n] of] ;d:of ef]lu/x]s]f atfpg'x'G5 lsgsL l;tf la/fdL kbf{ Toltj]nf 3/kl/jf/n] klgcf}ifwL pkrf/u/fpg'sf] ;f6f] emf/km's,wfdLemfqmLd} ljZjf; u/]s} sf/0fn] ubf{ cfhcfkm"n] of] lk8f ef]Ug'k/]sf] atfpg'eof] .
             l;tfn] cfkm" ckf+utf ePs} sf/0fn] ubf{ lhjgdf w]/} lk8fx? ef]Ug'k/]sf] atfpg'x'G5 . ckfª ePs} sf/0fn] ubf{ :s'ndf ;flyefO{n] u/]sf] t'R5 Aojxf/ ;dembf klg dg eSsflgo/ cfp5 eGg'x'G5 . afnfkg g xf] ;a} ;flyx? v]n]sf] b]Vbf cfkm"nfO{ klg pg};fly ;Fu lx8\g,/dfpg,s'/fsflg ug{ dg nfUYof] t/ ;flyx?n] cfkm"x? ;Fu lx8fP O{Hht} hfnf h:tf] uy]{ Tof] b]Vbf nf}g\ d t zfl//s ?kdf kf] ckf+u 5' lolgx? t dfgl;s ?kd} ckf+u /x]5g\ eGg] klg nfUYof] l;tfnfO{,
          l;tfn] slQko cj:yfdf cfkmgf] dg cfkm} a'emfpg] sf]l;; klg ug'{eof] lsgsL :s'n hfbFf sf]xL ;flyx? gx'bf :s'n g} lsg hfg'k5{ xf]nf eGg] klg nfUYof] slxn]sflx pxfFnfO{ t/klg o;sf afah'b k9fO{nfO{ /f]Sg'eg] eog o;s} glthf xf] cfh l;tf lj=P=t];|f] jif{df cWoo/t  x'g'x'G5 .
           :s'nsf ;flyefO{n] h] h:tf] Aojxf/ u/]klg l;tfsf] 3/kl/jf/n] eg] pxfFk|lt /fd|f] Aojxf/ u/\of] lsgsL xfd|f] ;dfhdf To;tfklg AolQmx?-3/kl/jf/x?_ 5g\ h:n] cfkmgfckfª 5f]/f5f]/L 5g eg] klg ;dfh b]lv6f9f s;}n] yfxf g} gkfpg] u/L n'sfo/ /fVg] u5{g\ t/ l;tfsf] 3/kl/jf/n] eg] To;tf] u/]g,a? cj;/ / dfof lbof] Tof] klg c? 5f]/f5f]/LnfO{ eGbf a9L g}] lsgsL cfkm" zfl/l/s ?kdf czQm ePsfn]] g} xf]nf,c? efOalxgLnfO{ lbg] sfdeGbf cfkm"nfO{ s]lx ;lhnf] sfdsf] lhDdf lbg] u/]sf] cg'ej 5 l;tf;Fu t/klg slxn]sflx To:tf] Aojxf/n] cfkm"n]s]xL ug{;lSbg ls <eGg] cfTdUnfgL slxn]sflx l;h{gf u/] h:t} x'gYof] t/ km]/Lklg l;tfnfO{ kl/jf/sf] ;lx dfu{bz{gsf] vfrf] k/Yof] l;tf eGg'x'5
         laafx aGwgdf aflwPsf] # aif{ k'lu;Sbf klg l;tfnfO{ slxn]sflx st} d}n] uNtL t u/]g eGg] nfUbf]/x]5 .l;tfsf] lhjgdf ljjfx kl5sf lbgx?df >Ldfg\sf] 3/af6 cfkm"n] g t ;Ddfg g} kfpg ;Sg'eof] g t dfof g} dfG5]sf] k|s[lt g} To;tf] x'G5 cfkm" hlt;'s} s'?k ePklg c?sf] ;'Gb/tfdfly vf]6 nufpg 5f]8\b}g\ To;t} lgolt ef]Ug'k/\of] l;tfn] klg lsgsL ckfu+ a'xf/L 3/sf] sfd ug{ ;Sb}gL eg]/ g} hlxn]klg nf]Ug]sf 3/kl/jf/n] hlxn] xf] cjx]ngf u/]s]f atfpg'eof] .

         x'g t l;tfsf >Ldfg\ dx]z rf}w/L klg ckf+u x'g'x'G5 t/klg dx]zsf] 3/kl/jf/n] cfkmgf] 5f]/fsf] ckf+utf b]v]g b]Vof] t s]jn l;tfsf] ckf+utf t/ o:tf] kl/:lyltdf l;tfnfO{ >Ldfg\sf] e/k'/ ;fy / ;xof]u ldn]s]f atfpg'x'G5 .======
l;tfsf >Ldfg\n] kmlg{r/df sfd ug'{x'g5 eg] km';{bsf ;dodf cfkmgL >LdtLsf] sfddf ;3fpg] sfd klg ug'{x'G5
           cfkm"n] dgn] vfPsf] hLjg;fyL /f]Hbf pxfFnfO{{ hGdlbg] cfdf afafn] ;d]t a]jf:tf u/]kl5 To;kl5 cfkm" hGd] x's]{sf] Tof] 3/kl/jf/ ;a} TofuL lx8\g'k/]sf] afWotf atfpg'eof] l;tfsf >Ldfg\ dx]z rf}w/Ln],
dg ;a}sf] x'G5 lk8f x'bf b'V5 ,v'l;df ;a}sf] dgklg /dfpg] ub{5 ckfªx?sf] dgklg ;kfªx?eGbf km/s x'b}g\ vfrf] 5 t ;a}nfO{ cj;/sf] cj;/ kfPeg] ckfªx?klg ;kfªx? eGbf sd 5}gg\ h:tf] nfU5  l;tfsf >Ldfg\ dx]z rf}w/LnfO{ 
          cfhef]nL >Ldfg\ / >Ldlt b'O{hgfdfq b'=v ;'v af8\b} lhjg latfpb} x'g'x'G5 3/ 5f]8]sf] aif{lbg k'l;Sof] t/ 3/jf6 Psk6s klg s;}n] ;Gr} 5f} elg vj/ ;d]t k7fpg' ePsf] 5}g\ dx]zn] d'v dlng kfb}{ eGg'eof] c?j]nf eGbf rf8kj{sf ;dodf rflx dg b'Vg] u/]sf] atfpg'eof] dx]z rf}w/Ln]
         t;{y ckfªtf hf] klg x'g ;S5 hlta]nf klg x'g ;S5 t;{y ckfª 5f]/f5f]/L 5g\ eg] 3/leq n'sfo/ g/fvf} a'4L / ljj]slzntf x/]s k|f0fL ;Fu x'G5 To;sf] e/k'/ ;b'kof]u ug{sf nfuL x/]s AolQn] cj;/ kfpg'k5{ ;kfª b]lvg] AolQx?n]klg ckfªtf lsl;dsf] ;f]r slxNo} klg g/fvf} clgdfq ;dfg c:ltTj af]s]sf] ;dfhsf] lgdf{0f x'g ;S5 .

Monday, January 11, 2016

डुङामा सररर.................. बाह्रकुने

सानै देखी खै कुन्नि किन हो मलाई त्यत्ति चासो लागेन मेलाहरुमा जान तरपनि मेलाको समय बाहेक अरु समयमा म बाह्रकुने दहमा भने पुगेकै छु । त्यो समय वर्षमा एकपटक पौष ९ गतेका दिन नै हुने गर्दछ किनकी त्यो समय जुटाईदिन्छ रेडियो स्वर्गद्धारीले,पौष ९ गते रेडियोको वार्षिकउत्सव गत केहि वर्षदेखि रेडियोले बाह्रकुने दहमा नै बनभोजको आयोजना गर्दै आएको छ ।
            रेडियोका सबै दाजुभाई तथा दिदिहरु सँग बनभोज कार्यक्रममा सहभागी हुन पाउदा रमाईलो नै हुने गर्दछ । प्रसङ थियो मेलाको मेला जादै नगएको चाहि होईन् धारापानिको मेलामा पुगेको छु । जहाँ धुलाम्य भएर आईएको थियो त्यहाँ बढी धुलो नै उड्ने गर्दछ सायद मेलापनि फाल्गुण महिनामै लाग्ने भएर हो कि किन हो,भगवान् शिवजी का नाममा भाङ खाने,तल बबईका तिरमा रक्सी मासु बेच्ने गरिदो रहेछ त्यसपछि मेलाका समयमा धारापानि पनि जान छाडेकै जस्तो भएको छ तर विश्वकै अग्लो त्रिशुल राखेपछि भने एकपटक धारापानि मन्दिर दर्शन गर्न पुगेको छु ।
              दाङ प्रकृतिले भरिभराउ सुन्दर अनुपम ठाँउ हो भन्ने कुरा तपाई हामी सबैलाई पक्कैपनि थाहा नै छ । दाङमा हेर्न लायक त्यस्ता थुप्रै ठाँउहरु छन् जस्लाई अझैपनि प्रचारको खाँचोको आवश्यक छ भने पर्यटकहरुलाई गन्तब्यसम्म पुर्याउनका लागी सुविधाको आवश्यक रहेको देखिन्छ । कुनैपनि ठाँउमा मान्छेहरुको आवतजावत हुन थालेपछि त्यसले त्यस ठाँउको ब्यापार ब्यावसायमा बृद्धि गर्छ भने एकातिर त्यहाँका स्थानियहरुले पनि केही कुराहरु जान्न र बुझन पाउनुका साथै काम पनि पाउने गर्छन् ।
           
डुगां बनाउदै रामकुरमार यादब
अब माघको १ गतेका दिन बाह्रकुने दहमा मेला लाग्ने गर्दछ,बाह्रवटा कुना भएकाले त्यस ठाँउको नाम बाह्रकुने रहन गएको हो भनिन्छ भने त्यस स्थानमा आफूले मनले मागेको कुरा पनि पुरा हुने जनविश्वास समेत रहेको पाईन्छ । त्यस स्थानमा रुकुम,रोल्पा,सल्यान,प्यूठान लगायतका ठाँउ वाट भक्तजनहरु आउने गरेको पाईन्छ । पिक्नकका लागी खानेपानि लगायत सबैकुराको सुविधा रहेको देखिन्छ तर त्यहाँ सुधार गर्नुपर्ने केहि कुराहरु अझैपनि बाकी नै छन् जस्तो लाग्छ जस्तो शौचालयको सुविधा देखिदैन् तर यत्ति हुदाहुदैपनि केही समय देखि दहमा डुङा सञ्चालन गरिएकाले थप आर्कषणको विषय बनेको छ । २वटा डुङा सञ्चालनमा भएतापनि यहि मेलालाई नै लक्षित गरेर थप अर्को डुङा निर्माण गरिदैछ । डुङामा सररर सयर गर्न यो पटक बाह्रकुने जाउँ है .......